Zoeken via Google levert wel eens bijvangst op: een
vondst waar je niet op uit was en die zelfs niets van doen heeft met je
eigenlijke vraag, maar die weer een nieuw raam opent in het huis van de nieuwsgierigheid.
Zo bestond de bijvangst van een recente zoekopdracht uit alternatieve tien
geboden.
Die kwamen uit een boek (God, No! van Penn Jillette) dat al een poos geleden verschenen is –
ik mis ook wel eens wat. Bij nader inzien blijken de goddeloze geboden in
soorten en maten voorradig. De nieuwe moralisten laten zich niet meer de wet voorschrijven
door andermans goden, maar wel door elkaar. Ze moeten van alles en nog wat van
elkaar.
Voornoemde Jillette, om te beginnen, is een onalledaags
type. Hij slalomt door het leven als illusionist, muzikant, komiek, auteur en
pleitbezorger van het libertarisme en de goddeloosheid. Zijn tien geboden
beginnen met de vervanging van God als hoogste goed door de cluster
intelligentie, creativiteit en liefde. Verder moeten we van Jillette zeggen wat
we vinden, tijd vrijhouden om na te denken en geen energie verspillen aan
wensen, hopen en jaloers zijn.
Zo hebben wel meer atheïsten voor God gespeeld door tien
geboden uit te vaardigen. Evolutiebioloog Richard Dawkins vindt dat alle
levende wezens en ook de aarde zelf met liefde, vertrouwen en eerbied moeten
worden bejegend. Bovendien gebiedt hij overal vragen bij te stellen, ook bij
onze diepste overtuiging, en tegelijkertijd te leven in vreugde en
verwondering.
Essayist Christopher Hitchins vaardigt als regels uit,
niemand te veroordelen om afkomst, ras of geaardheid; het gebruik van geweld
bij seksualiteit te verachten; alle jihadisten en kruisvaarders te veroordelen
als geesteszieke criminelen; en die fucking
mobieltjes nou eens uit te zetten.
Het beknoptst is er de Engelse filosoof A.C. Grayling.
Zijn lijstje luidt als volgt: 1) Bemin. 2) Zoek in alles het goede. 3) Berokken
anderen geen kwaad. 4) Denk zelf. 5) Ben verantwoordelijk. 6) Respecteer de
natuur. 7) Doe je uiterste best. 8) Wees geïnformeerd. 9) Ben aardig. 10) Wees
moedig.
Oké, doen we!
Dobberen we met de tien geboden aan de haak nog even
voort op het wereldwijde net, dan blijven de gebieders maar bijten. En niet
alleen atheïsten. Psychiater René Kahn heeft tien geboden voor het brein in een
boek uitgebeiteld. Het blad Folia heeft
er tien voor universiteitsbestuurders in petto. Op vrouwensites verschenen tien
geboden voor een goede relatie. Er bestaan ook zulke setjes voor het milieu,
innerlijke rust, EHBO, recensies, zelfliefde, recruiters,honden, aanstaande
schoonzonen, voetbalkijkende vrouwen, mobiele bellers, de opvoeding, het
moederschap, managementcommunicatie en gezond leven.
Om duizelig van te worden, al die regels. Dacht ik met
een recent stukje (http://www.hpdetijd.nl/2012-09-06/echt-u-deugt-voor-geen-meter/ )
voorlopig klaar te zijn met deugden en ondeugden, komt een bont gezelschap van
heidenen, zielzorgers, opvoeders, groenen en witjassen me met de meest
uiteenlopende regels en voorschriften om de oren slaan. Op deze plaats daarom
geen tien geboden maar één wens: wilt u zich niet zo met ons bemoeien?