donderdag 31 januari 2013

Op Facebook viert de jaloezie hoogtij




Sociale media, Facebook voorop, lijken wel wat op drugs: je gebruikt ze voor je plezier, maar houdt er vaak een kater aan over.
Dat valt af te leiden uit onderzoek naar het gebruik van Facebook onder bijna 600 Duitse studenten. De Humboldt-Universiteit en de TU Darmstadt stelden onlangs vast dat het steeds maar bekijken van berichten op Facebook leidt tot veel jaloezie. Wie voortdurend leest hoe plezierig zijn digitale vrienden leven, voelt zich vaak afgunstig en ontevreden, omdat hij het zelf niet zo goed voor elkaar heeft. Vooral berichten over vakanties en vrijetijdsbesteding zorgen voor na-ijver.

Van alle jaloezieverwekkende ervaringen komt eenvijfde voor rekening van Facebook, hebben de onderzoekers berekend. Het medium speelt volgens hen dan ook een ‘kolossale’ rol in het emotionele leven van zijn gebruikers.

Sociaal kapitaal
Facebook, aldus de onderzoekers, presenteert een verbazende rijkdom aan sociale informatie, waardoor gebruikers op de hoogte blijven van elkaars wederwaardigheden. Via een slordige 30 miljard berichten per maand verbreden Facebookgebruikers hun horizon en vergroten ze hun sociale kapitaal. Al die gegevens vormen ook een basis voor onderlinge vergelijking op een schaal die geen precedent kent.

Maar de enorme groei van het medium kent ook een schaduwkant. Uit het Duitse onderzoek blijkt dat gebruikers weliswaar voortdurend hengelen naar persoonlijke nieuwtjes, maar daar ook geïrriteerd door raken. Gevraagd naar hun recentste bezoek aan Facebook, bleek 44 procent positief en liefst 37 procent negatief gestemd. De onvrede bestond vooral uit verveling, ergernis, eenzaamheidsgevoelens en frustratie, bijvoorbeeld over een eigen bericht dat maar weinig ‘likes’ krijgt.

Prietpraat en grootspraak
Net wat ik dacht, gromde ik toen ik de uitkomsten van de Duitse studie bekeek. Zelf heb ik me een paar weken na mijn aanmelding op Facebook alweer afgemeld (wat nog een hele klus bleek). Ik begreep wel dat het een handig venster op je wijde omgeving is, maar zag mijn nieuwsgierigheid naar anderen al gauw verdrinken in een zee van ditjes en datjes waar ik helemaal niet naar taalde.

Behalve prietpraat leveren Facebookers ook heel wat grootspraak, noteren de Duitse wetenschappers. Ze komen vrijwel alleen met zonnige berichten die de suggestie wekken dat hun leven één groot feest is. Dat stemt anderen afgunstig. In reactie daarop schroeven anderen hun belevenissen ook op, zodat er volgens de onderzoekers een envy spiral, een ‘jaloeziespiraal’ ontstaat.

Dat we ons mooier voordoen dan we zijn, is oud nieuws. Maar dat we daar 30 miljard keer per maand intrappen, is toch een beetje onthutsend.