dinsdag 24 november 2015

Je houdt meer over dan je kwijtraakt

 
Het zijn indrukwekkende cijfers. Nederland telt ruim vijf miljoen chronisch zieken. En van die vijf miljoen lijden er zelfs twee miljoen aan meer dan één aanhoudende kwaal. Dat blijkt uit het Nationaal Kompas Volksgezondheid.

De getallen hebben betrekking op 28 chronische ziekten. Wat niet is gemeten, is het vaste bijverschijnsel ervan, eigenlijk een chronische aandoening op zichzelf, namelijk de psychische impact van al die fysieke last. Als het lichaam gedurig in het ongerede is geraakt, kunnen mensen daar neerslachtig, verongelijkt, verdrietig of verward van worden.

Chronisch ziek worden betekent verlies. Of je nu wordt gehavend door een amputatie, hersenuitval, spierzwakte, longfalen, anarchistische zenuwen of onverklaarbare vermoeidheid, steeds is het gevolg dat mogelijkheden plaatsmaken voor beperkingen. Je kunt niet meer wat je kon. Dat zorgt voor een frustratie die zich niet laat ontkennen of relativeren, een gevoel van rouw omdat er iets dierbaars is verloren.

Je zou verwachten dat psychologen en andere zielzorgers het razend druk hebben met mensen die gebukt gaan onder hun geestelijke ziektelast, maar dat lijkt niet aan de orde. Het lijkt erop dat de meeste patiënten er mee weten te leven. Zelf weet ik ook van wanten als het over sukkelen gaat en verbaas ik me wel eens dat ik er niet vaker door in mineur ben. Ik denk dat het verlies aan mogelijkheden niet opweegt tegen wat er rest.

Al kunnen de benen niet meer dansen en rennen, ook in slow motion blijft het leven de moeite waard. De zintuigen doen extra hun best en laven zich aan wat er maar aan moois te genieten valt: een ijle pianosonate, de blik van een kind, de kus van een dierbare, de smaak van een amuse, de diepte van een vergezicht, de geuren van de herfst, de eerste lentebloesems, de belijning van een gebouw, de kleuren van een schilderij, de romantiek van de schemering. Ook staan handicaps goede gesprekken niet in de weg, noch warme gevoelens, dromen, plezier, ontroering en verrukkingen.

Je houdt meestal meer over dan je kwijtraakt Toch troostend.



2 opmerkingen: