Ineens
kijk ik zo raar aan tegen het woord ‘gehandicapt’. Of nog vreemder:
‘gehandicaptensector’. Alsof het een speciale stadswijk is met hekken eromheen
en een toegangspoort met geüniformeerde portiers die je slechts doorlaten na
een streng verhoor over wat er je te zoeken hebt en de waarschuwing dat de
visite geheel voor eigen risico is. Pas dan gaat de slagboom open en klinkt uit
een luidspreker een blikken stem: ‘U betreedt nu de gehandicaptensector.’
Wanneer zijn we mensen met een fysiek of
psychisch euvel eigenlijk ‘gehandicapt’ gaan noemen? Ja, ik weet wel, héél vroeger
werden zij botweg voor kreupelen en idioten uitgemaakt, en dan klinkt
‘gehandicapten’ al een stuk vriendelijker. Maar waarom moeten we hen per se
onderbrengen in een taalkundige categorie? We hebben het toch ook niet over de
‘handicaplozen’ of ‘gezonden’? Laat staan over de ‘validensector’.
Trouwens, wie is er nou helemaal kiplekker
van lijf en geest? We hebben allemaal wel een mankement of een tic. Naast een
miljoen ‘officiële’ gehandicapten zijn er honderdduizenden mensen met
depressies, al dan niet bipolair gemengd met manieën. Talloze kinderen hebben
tegenwoordig adhd. Een legioen mensen is verslaafd aan van alles, variërend van
drank en drugs tot games, seks en werk. Er zijn drommen dyslecten, autisten,
seksueel misbruikten, mensen met eetstoornissen, asocialen, dementen en
chronisch ademlozen. Uit het verschijnsel burn-out is een bloeiende bedrijfstak
ontstaan. Het aantal mensen met onbegrepen fysieke en psychische klachten
groeit zo hard dat er aparte poliklinieken voor zijn geopend. Al deze mensen
zijn niet ‘echt’ gehandicapt maar evenmin honderd procent in orde. Ik schat dat
het er samen ruim zestien miljoen zijn. De paar normalo’s die er overschieten
zijn de echte rariteiten. Misschien dat daar nog eens een sectortje voor kan
worden ingericht, een soort sanatorium waarin ze worden gekoesterd en
vertroeteld, want elke dag kan er eentje afvallen, zo broos is de gezondheid
van de supergezonden.
Ik bedoel: een beperking is niets raars.
Iedereen hoort bij de samenleving. Maar voordat dit idee gemeengoed is, moeten
we toch maar extra letten op de categorie van de ernstigste beperkingen. Zeg
maar de gehandicaptensector.