We hadden besloten onszelf te trakteren op een dinertje
buitenshuis, niet om een bijzondere reden, maar gewoon omdat je van tijd tot
tijd aardig moet zijn voor jezelf. Zo kwamen we terecht in een klein restaurant
met een goede naam en dito kaart. Het interieur was eenvoudig en toch
gedistingeerd en ademde met veel witte accenten een aangenaam lichte sfeer.
Kortom: een goed adres voor een speciale avond.
Aan het tafeltje naast ons hadden ze er kennelijk net zo over
gedacht. Daar ging het er opvallend verliefd aan toe, met van die smeltende
blikken over en weer en handen die elkaar steeds opnieuw vonden. Toen de tafel
daar opnieuw was gedekt voor het hoofdgerecht en de glazen waren bijgevuld, gebeurde
het. De man stond op, knielde naast de stoel van zijn tafeldame, haalde een
klein doosje uit zijn zak en stelde een onverstaanbare vraag die bij haar
tranen tevoorschijn toverde, zodat we wel begrepen dat hier een heus aanzoek
gaande was. Uit het doosje kwam een ring met een steentje, die hij aan haar
vinger schoof, waarna de twee elkaar innig omarmden. Of ze ook ja had gezegd,
vroegen we ten overvloede, en dat was zo.
De romantiek is de wereld nog niet uit, realiseerde ik
me. In de jongste aflevering van Zomergasten
zei trendwatcher Li Edelkoort zelfs dat er een tijdperk van nieuwe romantiek
aanbrak, en zij kan het volgens heel wat gerenommeerde opdrachtgevers weten.
Op het eerste gezicht opmerkelijk, want je zou denken dat
de westerse wereld onderhand dermate onttoverd is dat er weinig plaats meer is
voor romantiek – waarbij ik dat woord maar even gebruik als verzamelterm voor de
hoop dat de werkelijkheid mooier, liever en spiritueler kan zijn dan ze zich
doorgaans voordoet.
In de Verlichting heeft de romantiek een naïeve bijklank
gekregen, en daar is ze sindsdien niet meer vanaf gekomen. We weten inmiddels
maar al te goed dat de romantische liefde nogal eens schipbreuk leidt en dat
het romantische vakantieparadijs bij aankomst vaak van bordkarton blijkt.
Romantiek is gedevalueerd tot een driestuiverssentiment, goed voor rom-coms en
doktersromannetjes. Ook de metafysische romantiek van een geloof in goden en hemels
is bij velen in alle ontnuchtering verschrompeld tot een lauw vermoeden dat er
‘iets’ moet zijn.
Maar intussen worden mensen onverminderd verliefd en
houdt het geloof in de ware liefde manmoedig stand. We gaan ook nog steeds, en
steeds verder, op reis om ergens, aan de andere kant van de heuvel of aan het
einde van de horizon, een Eden te vinden. Van tijd tot tijd stroomt de mode vol
romantische elementen die refereren aan de onbedorven natuur of aan een
onbestemd verleden dat puur en echt leek te zijn. De literatuur, de beeldende
kunst en de filmindustrie blijven jagen op het grote gevoel en de fantastische
ervaring. Zo dromen we als vanouds van een leven dat morgen, of elders, of met
een ander, meeslepender is dan het onze.
Ik schrijf ‘dromen’ – alsof ik die hang naar het grotere toch
weer afdoe als iets naïefs; alsof we beter zouden moeten weten. Maar ik denk
dat die hang, dat heimwee naar morgen, integraal bij ons hoort. Verlangen doet
niet onder voor de realiteit: verlangen verrijkt ons juist en brengt ons
verder. De romantici hebben de wereld in elk geval meer gloed en leven gebracht
dan de nuchterlingen. Dat hadden ze aan het naburige tafeltje desgevraagd vast
en zeker beaamd.
Zie ook www.hpdetijd.nl/leven/matt-dings
