Ik weet niet goed wat het is,
maar ik voel me vandaag een beetje dingsig. Dat haal je de koekoek met zo’n achternaam, zult u zeggen,
maar zo bedoel ik het niet – ik bedoel dingsig in de betekenis van: een tikje
melancholiek. Het zal met het herfstachtige weer te maken hebben.
Ik kende het hele
woordje ‘dingsig’ niet, totdat ik het laatst in een puzzelwoordenboek tegenkwam.
Daar werd het uitgelegd als: ‘1)
Aangedaan 2) Droevig 3) Gemelijk 4) Niet lekker 5) Ontstemd 6) Uit zijn gewone
doen 7) Uit zijn gewone doen zijn 8) Van streek 9) Verdrietig.’ Het precieze
verschil tussen de lemma’s 6 en 7 ontging me eerlijk gezegd, maar dat maakte
niet uit, want mijn hart maakte een heel ondingsig sprongetje. Wie kan er nou
bogen op een achternaam die verbogen tot bijvoeglijk naamwoord een heel eigen
leven blijkt te leiden?
Nu ik
het er toch over heb, wil ik er ook alles van weten. Wat vindt de Dikke Van
Dale er’eigenlijk van? Die omschrijft dingsig als ‘van streek, uit zijn
gewone doen, verdriet over iets hebbend, ontstemd, gemelijk’. Het woord stamt
waarschijnlijk af van ‘dinges +-ig en dan ter aanduiding van een situatie die
men niet goed kan benoemen’. Waarop Van Dale meteen vervolgt met ‘dingsigheid: 1)
zin verlangen, begeerte, 2) het dingsig-zijn en 3) (meestal verkleinv.)
dingetje, snuisterij.’
Ja, hallo! Ben ik dingsig
zijnde alleen maar een tikje uit mijn doen, word ik besprongen door onversneden
begeerte, óf zoek ik een of ander
prulletje? Zo komen we er niet uit, Van Dale. Ik zoek verder via Synoniemen.net
en zie dat dingsigheidje ook een ander woord is voor akkefietje, bagatel,
detail, dingetje, frutje, futiliteit, niemendalletje, nietigheid, niets, uppie
en wissewasje.
Dus dingsigheid is laaiende
lust, ziedende zin, verzengend verlangen, maar een dingsigheidje is een
peulenschil, een ietsepiets, een pluisje in de wind? Begrijp het maar eens. Taal
is zo gemakkelijk nog niet. Van de andere kant: Had ik Dijkmans, Peters of
Öztürk geheten, dan had ik vandaag geen stukje gehad en hadden mijn trouwe
lezers zich allerdingsigst gevoeld, en ik in commissie.
Nu voelde ik me alleen maar een
beetje dingsig, aan het begin van dit stukje. Het is bijna alweer overgewaaid.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten