De slimste regio ter wereld?

Als het in de media over Eindhoven gaat, kun je er tegenwoordig vergif op innemen dat stad en omstreken worden aangeprezen als ‘de slimste regio ter wereld’. Dat bevalt me wel en niet. Wel omdat ik er woon en dus mooi voor verlicht doorga. En niet omdat de benaming maar zeer ten dele klopt.

De titel werd verleend door een Amerikaanse denktank die vooral onder de indruk raakte van de technologische vernieuwingskracht van de regio-Eindhoven. Daar is ook alle reden toe. Nergens ter wereld worden er zoveel uitvindingen gedaan als hier. De agglomeratie Eindhoven is goed voor bijna de helft van alle Nederlandse uitgaven voor onderzoek en ontwikkelingen. En met onder andere de Technische Universiteit, de High Tech Campus en ASML is hier een ongekende hoeveelheid vernuft samengebald.

Maar het is wel allemaal bètavernuft. Geen kwaad woord over exacte wetenschappen, maar ze hebben natuurlijk niet het monopolie op slimheid. De ware slimmerik is een homo universalis, die behalve in de natuurwetten en de wiskunde ook thuis is in de wijsbegeerte en de kunsten. Hij kent niet alleen zijn Newton en Pythagoras, maar ook zijn Plato en Kierkegaard, en weet die vier speels te verbinden met Leonardo da Vinci, Marcel Proust, Quintin Tarentino en de vier evangelisten.

In de echte slimste regio ter wereld werken nerds aan een superchip, houden filosofen de vinger aan de pols van de tijdgeest, rukken kunstenaars aan vastgeroeste patronen, tonen theater- en filmregisseurs hoe we leven, verdiepen schrijvers zich in hedendaagse drijfveren en verlangens, leven levenskunstenaars ons voor wat vrijheid is en preken de laatste kapelaans over ziel en zin in goddeloze tijden.

Die slimste regio zou te weten komen hoe ze fijnstof moet bestrijden. Hoe ze een architectonische trekpleister kan worden. Wat ze met leeggevallen kantoren aan moet. Hoe ze bewoners kan behoeden voor armoede en eenzaamheid. De slimste regio zou plekken koesteren waar het kalm en contemplatief is en mensen zich komen laven aan het ruisen van de wind en het stille spel van licht en schaduw. De slimste regio zou een krant hebben die lezers fascineerde met gisse verhalen over waar het heen moest met de stad en de streek en de wereld.

Maar die slimste regio zou één enorm nadeel kennen: iedereen zou er willen wonen, zodat het er veel te druk werd.