De kerstkaarten blijven maar binnenstromen, zowel door de
fysieke als door de digitale brievenbus. Daarbij valt altijd op, hoe
verschillend de feestdagenpost uitpakt.
Om te beginnen getuigen de kaarten van de mate van inspanning
die de afzender heeft betracht. Daarbij is de digitale verstuurder per
definitie in het nadeel. Hij kan zich nog zo hebben ingespannen om een
bijzondere kaart op te sporen, toch zegt zijn mail ook dat hij geen zin had
naar de kiosk te gaan, daar een flink bedrag voor kaarten en postzegels neer te
tellen, thuis 42 persoonlijke tekstjes te verzinnen en op te pennen, al die
enveloppen te adresseren en te frankeren en tenslotte de bestelling naar de
postbus te brengen: allemaal vormen van moeite die de analoge verstuurder wél
voor jou over had.
Dat kost die afzender trouwens niet alleen maar moeite:
hij vindt er ook rituele betekenis in. Het doet goed om tijd en energie te
steken in het onderhouden van vriendschappen en familiebanden. Om stijlvolle
kaarten te zoeken en rake woorden op te schrijven en een ander via je schrift
de hand te reiken. Om vice versa te merken dat menigeen dat ook allemaal voor
jou deed. Niet iedereen, want altijd zijn er ook van die voorbedrukte kaarten
van dertien in het dozijn waar de afzender alleen zijn naam nog aan toevoegde.
Onbegrijpelijk dat die afzender zich niet realiseert hoe flets de indruk is die
hij daarmee maakt.
Maar goed, ook wie zich voor zijn kerstkaarten niet erg
uitslooft, doet op zijn manier mee aan het oude gebruik dat de samenleving zich
rond Kerst en Nieuw bezint op wat was en wat hopelijk komt. In de donkerste
dagen van het jaar concentreren we ons op de dierbaren rondom ons. En we
versieren het huis met kleur en licht en dekken de dis en vieren dat we elkaar
nog hebben.
In de kranten lees ik hoe de schamperste columnisten hun
pen in de Glühwein dopen en schrijven hoe ze in de weer zijn met kerstbomen,
stol en gotische kaarsen. De televisie zendt romantische kerstfilms uit waarin
het liefst sneeuwt en iedereen gelukkig wordt. De middenstand put zich uit om
in de binnenstad een idyllische sfeer op te roepen. Daar zit veel kitsch en
onechtheid bij, maar het weerspiegelt een diepere behoefte aan warmte en
verbondenheid. Zo onttoverd is onze tijd kennelijk nog niet.