Het moet niet gekker worden? O nee?

Ik heb een voorstel: laten we elkaar eens wat minder napraten. Kunnen we alvast eens korte metten maken met vier modieuze clichés?

1) ‘Dat-wil-je-niet-weten’. Gebruikt in zinnen als: ’Hoeveel mannen de filmdiva al versleten heeft, dat wil je niet weten. Dat deze zegswijze in korte tijd is uitgegroeid tot een cliché van jewelste mag curieus heten, want welbeschouwd is ‘dat-wil-je-niet-weten’ maar een pedante zegswijze. Wie deze woorden bezigt, plaatst zich immers boven de aangesprokene. Hij suggereert te weten wat goed voor me is, namelijk dat ik van sommige zaken maar beter niet op de hoogte kan zijn. Sterker nog: hij suggereert te weten dat ik daar niet eens van op de hoogte wil zijn. Nou, oelewapper, dat maak ik zelf wel uit.

2) ‘Het-moet-niet-gekker-worden.’ O nee? Waarom niet? Wie bepaalt dat? En wat is dat voor een loos dreigement? Wat gaat er nou helemaal gebeuren als het wél gekker wordt? Wordt op dat moment de noodtoestand uitgeroepen, gaat de spreker een coup plegen, worden er nieuwe gekken opgesloten? Door wie? Waar? Wat gaat dat allemaal kosten? En zeg nou niet dat ik dat niet wil weten, want dat wil ik wél weten.

3) ‘Het-kan-toch-niet-zo-zijn-dat.’ Op deze veel nagepapegaaide gemeenplaats volgt steevast iets dat het begin overhoop haalt. Het kan toch niet zo zijn dat de belastingen omhoog gaan / buschauffeurs zich onveilig voelen / hagelschade niet wordt vergoed? Dat kan allemaal wel degelijk gebeuren, lees er de krant maar op na. De uitdrukking is natuurlijk bezwerend bedoeld en een variant op de uitroep dat het niet gekker moet worden, maar wordt zo vaak gebruikt dat het gaat vervelen.

4) ‘Ik-ben-er-helemaal-klaar-mee.’ Hiermee wordt niet bedoeld dat men een karwei met succes heeft afgerond en dat het huis aan kant is, de belastingaangifte ingevuld en de verbouwing voltooid. Nee, spreker is iets beu, en niet zo’n klein beetje ook, maar heel erg – hij is helemaal klaar. Als hij had gezegd dat hij er mooi klaar mee was, dan zat hij er blijkens Van Dale lelijk mee te kijken, en dat is weer wat anders.

Weg dus met zulke clichés. En strafregels bij overtreding. Duizend keer ‘Ik-ben-er-helemaal-klaar-mee’, dan leren ze het vanzelf af.

Beeld: Wikimedia Commons