zaterdag 6 december 2014

Trap op, trap af met Paul en Menno de Nooijer



Ik denk dat ik het beeld al zo’n dertig jaar ken, en toch frappeert het me weer. Vijf mensen naast elkaar in een trappenhuis waar de ene trap omhoog en de andere omlaag voert. Op de achtergrond een heel hoog venster waardoor daglicht naar binnenvalt. De vijf heffen allemaal het been om een volgende trede te nemen. Met hun neuzen in de lucht en de blik op plechtig is het alsof ze manhaftig in gelid de trap op willen marcheren.

En daar vliegt het tafereel ineens de bocht uit, want de drie rechts in beeld gaan de trap niet op, maar áf. Zij lijken zich vreselijk te vergissen. Hun gestrekte benen zweven boven de diepte van het trapgat. De kijker houdt zijn hart vast. Zo dadelijk maken ze een doodsmak en geen van de drie die het in de gaten heeft. Pas op! zou je ze willen toeroepen, die trap gaat omláág!, maar het lijkt al te laat, het onheil hangt loodzwaar en onafwendbaar boven het trappenhuis, dit moet wel fataal aflopen. Op de foto is het allerlaatste dreigende moment vastgelegd. Een bevroren tel gevaar.

De foto (titel: Upstairs, downstairs) hangt in het Eindhovense cultuurhuis Natlab en maakt deel uit van een grote overzichtstentoonstelling van de fotowerken van Paul en Menno de Nooijer, die daar morgenmiddag 7 december wordt geopend. Voorafgaand aan de opening voeren vader en zoon De Nooijer samen met drie muzikanten de multimediavoorstelling Half the Horizon op. Voor die productie heb ik op deze plek al eerder reclame gemaakt, onder meer omdat ik eraan heb meegewerkt.

Ik heb dus emotionele aandelen in Paul en Menno en kan daardoor niet goed objectief naar hun werk kijken. Maar heel wat beelden pakten me al beet lang voordat ik bij Half the Horizon betrokken raakte. Waaronder de beschreven trappenhuisfoto. Ik zie er een verbeelding in van het eeuwige menselijke geploeter. We doen ons best en stappen manmoedig de dag van morgen tegemoet, maar goede kans dat we radicaal mis stappen met alle builen en schrammen vandien.


Over die builen en schrammen gaat het ook tijdens de voorstelling in het Natlab. En gelukkig evenzeer over schoonheid en bezieling. Want die vormen de andere helft van de horizon.

1 opmerking:

  1. Beste Matt, ik was op zoek naar foto's van Paul de Nooijer en kwam zo op deze blog terecht. Ik dacht, misschien vind je het leuk om een beetje achtergrondinformatie te krijgen. Het is al lang geleden dat deze foto upstairs downstairs is gemaakt. Het was tijdens een workshop op de kunstacademie Sint Joost in Breda. In het trappenhuis op de fotografie-afdeling aan de Minister Nelissenstraat. Dat schoolgebouw staat er volgens mij niet meer. Een paar namen van de personen op de foto ken ik nog. Vlnr. De eerste weet ik niet. De tweede is Nelleke, daarvan herinner ik me de achternaam niet meer, maar kan ik vast nog opsporen, en misschien weet Jos Lammers (jou wel bekend) die nog. Dan komt Ton vander Plas, de volgende is dacht ik Maarten Schets en de laatste is Reinoudt van de Bergh. Hier staat trouwens een variant: http://www.stedelijk.nl/kunstwerk/46509-upstairs-downstairs Met vriendelijke groet. Ton van Vliet, Terborg

    BeantwoordenVerwijderen