zaterdag 12 oktober 2013

De kluns is echter dan de held


Al heel lang niets meer gehoord over klunzen, stoethaspels en stuntels. Voor de ouderen onder ons: dat zijn in vergetelheid rakende benamingen voor zeer onhandige personen.

De kluns is bijna nergens goed in. Wat hem nog wel eens wil lukken is een potje breken en in zeven sloten tegelijk lopen, maar laat hem niet timmeren, koken of een computer installeren, want dan hamert hij zijn vingers blauw, vliegt de keuken in brand en doet de pc het alleen maar in het Chinees. Hij heeft twee linkerhanden, struikelgrage benen en is dyslectisch voor gebruiksaanwijzingen. Als hardnekkige mislukkeling is hij een grote inspiratiebron voor circusclowns en tv-sukkel Mr. Bean.

Maar waar is hij in het echt gebleven, deze ridder van de droevige figuur? Iets niet kunnen is een taboe geworden. Een beetje man tovert vijfgangendiners voor elkaar, een beetje vrouw weet raad met hamerboor en slijpmachine en niemand onder de 75 die durft toe te geven dat hij zijn smartphone of tablet niet snapt. De doe-het-zelfzaken liggen vol artikelen die vroeger alleen door vaklieden werden gebruikt – nu is ‘iedereen’ handig.

Op het werk is het meer dan ooit zaak, je kundiger voor te doen dan je bent en je zwakke kanten te verdoezelen, want de baanonzekerheid is groot. De profielen die leden van het netwerk LinkedIn op internet zetten, galmen dan ook van de competenties en vaardigheden. Trouwens, ook op dat andere sociale medium, Facebook, wordt uitsluitend rondgebazuind hoe geweldig iedereen het voor mekaar heeft.

De politiek gaat eveneens op die toer, want allerlei nieuwe maatregelen verordonneren zelfredzaamheid en initiatief. Burgers moeten eerst zelf hun zorg zien te regelen voordat zij bij de overheid kunnen aankloppen. Instellingen krijgen minder subsidie omdat ze worden geacht de ontbrekende gelden zelf te kunnen genereren. Ook de overheid gaat dus uit van het idee-fixe dat vrijwel iedereen sterk is; de resterende zwakkeren hoeven alleen nog te worden aangemoedigd ook hun kracht te ontdekken.

Alleen de formidabele komiek Wim Helsen durfde het nog op te nemen voor de mislukkeling, onderwerp van zijn vorige voorstelling Het uur van de prutser. Maar ja, Wim Helsen is een absurdist en als de absurdisten je liefhebben, ben je voorwaar een marginale figuur. De kluns verdient beter. Hij is levensechter dan de poseur die doet alsof hij alles kan. De kluns, de stoethaspel, de stuntel verzinnebeeldt het menselijke lot. In feite struikelen we allemaal maar wat raak door het leven, nemen een verkeerde afslag, stoten onze kop, vallen door een mand, vechten tegen een windmolen, proberen zus en zo, hopen er allemaal het beste van. Maar liever waren we helden. Yes, we can!



Geen opmerkingen:

Een reactie posten