De langste nacht

In de straat nog geen dansende mensen gesignaleerd. Ook niemand aan de deur gehad met de gelukwensen. Zelfs geen blije telefoontjes, apps of mailtjes. En toch is er fantastisch nieuws vandaag: het is 21 december, kortste dag en langste nacht van het jaar, vanaf nu gaan de dagen weer lengen!

Het kan zijn dat de rest van de wereld 21 december vooral ziet als de dag dat de winter officieel begint. Dat zou een verklaring zijn voor het uitblijven van feestgezang en vreugdevuren om het belangrijkste keerpunt van het jaar te vieren: het moment dat de balans overhelt van het donker naar het licht. Geeft niet, iedereen vergeet wel eens wat, volgend jaar om deze tijd is er weer een herkansing, noteer het alvast in uw agenda.

Zelf zou ik er waarschijnlijk ook niet aan hebben gedacht als 21/12 voor mijn Ingrid niet zo’n gewijde dag was. In de loop van de herfst refereert ze er steevast aan, vooral als ik zit te somberen over het einde van de zomer en het vallen van de bladeren. Nog even, zegt ze dan, en het is december, en dan wordt het vanzelf de 21^ste, de kortste dag, het moment waarna het elke ochtend een beetje vroeger licht wordt en elke avond een beetje later donker. Dit jaar heeft ze het ook al een paar keer gememoreerd, en telkens bood het me een beetje troost.

En nu is het dan zover. Terwijl ik deze regels tik, daalt de duisternis neer, maar het deert me niet, want de omslag is bereikt: we reizen weer naar het licht, langzaam maar zeker, zo zeker als er maar weinig zeker is. Het is het op dat altijd op het neer volgt, de plus na de min, het heen na het weer, het leven na het sterven.

Ik schrijf op deze plek nogal eens over het hier en nu, over concentratie op wat je meemaakt in plaats van op wat je vreest of veronderstelt. Daar ding ik ook nu niet op af, want een mens kan beter praktiseren dan prakkiseren. Maar daarom hoef je geschiedenis en toekomst nog niet uit te vlakken, herinnering, hoop, ervaring, ambitie. Het hoort allemaal bij elkaar: hier en nu en ginds en straks en ergens en toen. Het is een hele mind ful, dat klopt, maar dat is nou juist het mooie.