woensdag 15 januari 2014

Mindfulness en het rare van aandacht


Even aandacht voor het onderwerp ‘aandacht’. Een raar begrip, eigenlijk, want het kent een ingebouwde tegenstrijdigheid: zo graag als we aandacht krijgen, zo lastig is het, aandacht te geven.

Ik kom erop, nu ik al een poosje doende ben met mindfulness. Dat is een training om minder op de automatische piloot, maar bewuster, opmerkzamer, aandachtiger te leven. Mensen geven zich graag over aan routines waarbij ze handelingen uitvoeren terwijl ze aan andere zaken denken. Terwijl het lichaam zich met vandaag bezighoudt, dwaalt de geest af naar gebeurtenissen van gisteren of zorgen om morgen. Zelfs als zich iets heel fijns voordoet, verzuimen we vaak op te letten en is het voorbij zonder dat we er plezier aan hebben beleefd. Andersom zijn we geneigd bang te zijn voor iets naars al lang voordat dit naars werkelijk aan de orde is en laten we het hier en nu nodeloos overschaduwen door ideeën die misschien nooit realiteit worden. Meer aandacht voor het moment brengt plezier en scheelt gepieker, zeggen ze bij mindfulness. Maar ja, leer het maar eens.

Is aandacht voor de eigen werkelijkheid al lastig, aandacht voor anderen valt evenmin mee. In veel gesprekken wordt vooral gezocht naar kapstokken om de eigen praatjes aan te hangen. O ja, daar ben ik ook eens geweest, en toen... Of: Ik heb een heel andere ervaring, namelijk… Daarnaast is luisteren een slordig verschijnsel: laat een nieuwtje in een kring doorvertellen en aan het einde komt er iets heel anders uit de bus. En in abstracto zou de wereld meer vrede en recht en minder intolerantie kennen als individuen en groepen zich werkelijk in elkaar zouden verdiepen.

Aandacht vragen gaat ons heel wat beter af. Dat begint al bij pasgeboren mensen en dieren, die een keel opzetten als ze honger hebben. Het stel dat zich mooi uitdost voor een feestelijke soiree, doet dat mede voor de blikken van de andere bezoekers. Op televisie weten allerlei nono’s het giebelend en kletskoekend tot Bekende Nederlander te schoppen. Het mobieltje in ieders broekzak of handtas verzekert met blije ringtones dat de mensheid niet zonder je kan. Via de sociale media maken we de wereld deelgenoot van ons muizenissen, vakantiekiekjes en prestaties. Of we schrijven een blog over wat ons invalt en opvalt en rekenen op vele trouwe lezers.


Maar nu ga ik maar eens mindful mediteren.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten