In een discussie op internet
wordt iemand een ‘has-been’ genoemd. Dat is de smalende Engelse betiteling van
een persoon die ooit wat voorstelde, maar wiens faam al geruime tijd vervlogen
is. Wat nou, has-been? Ik neem juist mijn hoed af voor een persoon die ooit wat
voorstelde, ook al was dat in vervlogen tijden.
Om te beginnen is bijna alle
faam tijdelijk. Er zijn uitzonderingen zoals Caesar, Shakespeare of Marilyn
Monroe, maar in de regel gaat roem vroeg of laat over in vergetelheid. De
gevierde kunstenaars en staatslieden van eergisteren leven alleen nog voort op
straatnaambordjes – als ze geluk hebben. Waarbij zo’n Naam dan soms ook nog eens vergeven
blijkt aan een doodlopend achterafstraatje waar mensen alleen komen om hun hond
uit te laten.
Dat roem vergankelijk is, is een
soort natuurwet, en dus niet zo’n sterk argument om iemand voor passé te
verklaren. Dat een naam niet meer op ieders lippen ligt, wil nog niet zeggen
dat zo’n naam er niet meer toe doet. Dat bewijst menig museum dat een oude meester
afstoft, menig orkest dat een bijna vergeten symfonie herontdekt, menige biografie
over een VIP-van-vroeger.
Daar komt bovenop dat roem met
de dag vluchtiger wordt. Zie de televisie, waar aan de lopende band anonieme
mensen tot BN’er worden gepromoveerd en even vlot weer worden afgeserveerd,
zodat het stardom wel erg inflatoir is geworden. Maar als de Naam al een
eendagsvlieg wordt, dan blijft er van de has-been nog amper iets over en is die
kwalificatie zelf ook al passé geworden.
Naast de quasi-sterren zijn er
nog steeds de echte sterren: de winnaars, de gelauwerden, de uitblinkers, de
respectabelsten. Wat geeft het dat hun namen over een paar jaar niet meer op
ieders lippen liggen? Zij hebben zich onderscheiden met hun talenten. Ze hebben
op een dag een topboek, een heel fijne film, een indrukwekkende recital of een sociale
prestatie op hun naam gebracht, een verdienste van formaat, die de wereld een
beetje mooier heeft gemaakt. Dat kunnen al die chagrijnen die op internet de
betweter uithangen niet van zichzelf zeggen. Ik zeg maar zo: beter een has-been
dan nooit een tien.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten